Ngada – jasperwiet.be

Nuts!

(22/01/08) Dag 6 in IndonesiÃ« – de namiddag

Van de koffie naar de cashewnoten in Rowa, Ngada. Mijn grenzeloze eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik geen idee had hoe een cashew noot eruit ziet. Geef maar toe dat u er ook geen idee van heeft. Dus vooruit met die volksverheffing:

De cashewnoot groeit aan de cashewnotenboom, om maar iets te zeggen. Wanneer de noot rijp is, valt ze gewoon naar beneden, hetgeen een welkome besparing op ladders oplevert. Let niet op het roodgekleurde gedeelte, want dat is het onbruikbare stuk. Die uitstulping onder het “vruchtvlees” vormt de ware noot.

Zie ik daar mondjes openvallen van zuivere consternatie? Of wordt het hier al saai?

Zeer wel. Onze gastheren en -vrouwen waren de leden van een cashew nut coÃ¶peratieve die een 300-tal boeren van 35 boerengroepen in de regio overvleugelt. Emanuel Lado is de leider van een van die boerengroepen die niet alleen telen, maar ook aan verwerking doen. Lees: de noot kraken, de vrucht eruit peuteren en ze (luchtdicht) verpakken.

De capaciteit is nog beperkt tot 120 kilogram per maand, maar voor dat gedeelte krijgen ze wel zes keer de prijs van het onverwerkte goedje. ’t Is vooral het leerproces rond marketing dat erachter zit dat belangrijk is om nieuwe afzet te vinden via lokale opkopers.

De laatste tijd is er veel werk verzet om de productie te laten certifiÃ«ren. Voor afnemers is dat een garantie op kwaliteit, maar het is niettemin een zware procedure. Het verwerkingsproces is op dit moment al gelabeld samen met een groot deel van de boomgaarden.

Emanuel nam ons na de koffie (met cashew noten als versnapering, uiteraard) nog mee naar de boomgaard waar hij niet gespeend van enige fierheid zijn bomen toonde. Ik heb mijn compagnon Anton het niet aangedaan om de hele uitleg die Emanuel deed over het teelproces te laten vertalen. Dat we hier te doen hadden met een gepassioneerd man, was mij inmiddels duidelijk.

En zo hadden wij weer een schare boeiende mensen gesproken op deze gezegende dag die ons ook nu alleen maar zonneschijn bracht. Dat mag enige verwondering wekken, aangezien het volle regenseizoen was/is. Driewerf hozanna!

Meer foto’s: overzicht – slideshow

Polletiek

(22/01/08) Dag 6 in IndonesiÃ« – de voormiddag

Moest het geen digitaal exemplaar zijn, mijn horloge zou kwart voor zes aangeven bij het ontwaken. Dat is de voorbije dagen en de dagen die volgen het normale uur van opstaan. Thuis zou die praktijk mij slecht gezind stemmen, maar hier glij ik de bedstee uit met de souplesse van een springtouw. Het effect van zonlicht, zegt de pseudopsycholoog in mij.

In een een restaurantje in Bajawa (1200 meter boven de zeespiegel) nuttigen we het ontbijt in het gezelschap van Yosafat Koli, leider van Lapmas, een organisatie die studie- en lobbywerk verricht. Hij licht een case toe, die na een slopend proces van verschillende jaren eindelijk tot een (goed) einde komt.

De clou van de zaak is dat in 1992 het toenmalige regime nogal uit het niets besliste om een bosrijk gebied van een kleine 5000 ha tot beschermd gebied uit te roepen. Leuk, maar spijtig voor die 15.000 mensen die in dat gebied leefden van landbouw. No pasarÃ¡n, zegden ze daar en het verzet was geboren. Lapmas hielp om de acties te structureren, om een advocacyplan uit te zetten en het in de praktijk te brengen.

De relatie met het bestuur verliep nogal woelig. Soms waren de officials bereid tot onderhandelen, maar niet veel later lieten ze dan weer mensen oppakken of zelfs huizen platbranden. Subtiliteit en diplomatie is niet iedereen gegeven.

Toch werd er stap voor stap vooruitgang geboekt door een taskforce met vertegenwoordigers van het ministerie van landbouw en bosbeheer, de ngo’s en de bewoners. Na vijftien jaar ligt er een wetsvoorstel dat rond deze tijd gestemd zou moeten worden met een definitieve oplossing die de eigendomsrechten van de bewoners veilig stelt, maar ook oog heeft voor ecologische belangen.

De proef op de som nemend bezochten we nog een van de bedreigde dorpjes in de buurt waar koffieboeren de dienst uitmaken. Het zal niet verbazen dat ze daar pas gerust zullen zijn als de wet echt gestemd is, want hun vertrouwen in de overheid is niet ongeschonden.

Voor het duurzaam beheer van het bos hebben ze trouwens zelf een oplossing uitgewerkt. Aan de ingang van het dorp staat een bord met een kaart waar de beschermde gebieden aangeduid staan. In de buurt van waterbronnen moet iedereen bijvoorbeeld wegblijven op straffe van boete.

Even opmerkelijk was hun uitleg over hun koffiecoÃ¶peratieve. Een vergelijkbaar verhaal met dat van Arus, maar hier staan ze al veel verder op het vlak van verwerking (betere machines). Met nieuwe teelttechnieken werd ook de productie in geen acht jaar nagenoeg verdubbeld en behaalden ze de kwaliteitsnormen voor export. TrÃ¨s straf…

Meer foto’s: overzicht – slideshow

Tearjerken in de bergen

(21/01/08) Dag 5 in IndonesiÃ«, het vervolg

Mijn sympathieke reisgezel Anton en ik verlieten Arus tegen de middag, samen met Josep, de stuurman en kapitein van het gewield gevaarte dat ons door het onvlakke landschap voer. Spijt dat we maar een paar uur konden blijven, want er was nog veel meer te zien en te doen (en te eten). Maar de tocht was nog lang. Bestemming: Ngada.

Niet dat we een fabuleus aantal kilometers te vreten hadden, doch met ontelbare haarspeldbochten bergop en bergaf is de verhouding afstand-tijd vergelijkbaar met die van onze ochtendspits.

Het zicht onderweg was gelukkig van een ander allooi dan dat van de gemiddelde middenberm. Rijstvelden op kilometers diepe (of hoge, ’t is maar hoe je dat bekijkt) hellingen, bergen en (inactieve) vulkanen. Het heeft geen zin om kreten van verwondering te slaken terwijl je het allemaal gadeslaat, want dat zou een asociaal hyperventilerend gehinnik opleveren. Klik vooral eens op bovenstaande foto om dit landschap tot zijn schermvullende recht te laten komen. EÃ©n ding weze duidelijk: veel treinen zullen er op dit eiland nooit rijden. Liften zouden meer succes kennen.

Een chauffeur die de streek en de weg kent, is hier een plus. Met Josep zaten wij op navigatief vlak gelukkig als heipalen gebeiteld. De hoofdweg was in zijn globaliteit dan wel betrekkelijk verhard te noemen, onderweg doken her en der toch enkele onderbrekingen in het wegdek op. Geen paniek echter, want de balkjes om deze wegbreuken te overbruggen, zaten in de prijs inbegrepen.

Zo hobbelden wij uren verder. Ter vermaak trapte Josep zijn geÃ¯ntegreerd entertainment system op gang bestaande uit drie cassettes vol amoureuze gezangen. Door het sleet op de tapes werden deze tearjerkers nog aangescherpt met een treffend vibrato.

Jealous guy, I Can’t Live (If Living Is Without You), Wonderful tonight, When a man loves a woman,… Inderdaad, het soort toondichterij waarmee men in ons taalgebied volumes heeft vol geperst onder de noemer Knuffelrock.

Maar ach, op dat moment verzachte het allemaal het reumaverwekkende geschok. En in combinatie met die landschappen… Daar word ik nu eens zo week als een oester van. Hier wat extra visueel plezier.

Dit delen:

Dit delen:

Dit delen: